Podsumowanie roku 2010 - Nowi patroni szkół, honorowi obywatele i pomniki w 43 największych miastach Polski

Po długiej walce z ogromem materiału źródłowego oraz problemami technicznymi udało mi się wreszcie dokończyć trzecią część podsumowania roku 2010 - tym razem dotyczącą innych znaczących aspektów kreowania pamięci historycznej przez samorządy największych polskich miast niż nadawanie nazw elementom sieci komunikacyjnym. Przypominam, że wymienione przeze mnie dane dot. pomników odnoszą się do dat decyzji ich postawienia, nie zaś ceremonii odsłonięcia (notabene powyższe zdjęcie ma Wam zasugerować, że wraz z poprawianiem się pogody będzie na blogu przybywać zdjęć niecmentarnych :). Listę nadanych w Polsce w 2010 doktoratów honoris causa prawdopodobnie niedługo umieszczę w stosownym poście.

Poniższa wyliczanka jest na pewno mniej interesująca niż adekwatna lista nazw ulic. Chyba największą kreatywnością w omawianym okresie, przynajmniej z punktu widzenia niezagłębiaka, wykazali się radni...Dąbrowy Górniczej. Dominują wspominani w kilku miejscach bloga kawalerowie Orderu Orła Białego oraz najbardziej znani bohaterowie II wojny światowej i walki z komunizmem. Trudno się jednak z tym kłócić, ponieważ wiele wskazuje na to, że osoby te zdobyłyby rozgłos także, gdyby przez całe życie pracowałyby jedynie w warunkach pokojowych. Dobrym przykładem jest tu Mieczysław Tarchalski - dowódca włoszczowskiej Armii Krajowej, ale też inicjator założenia Wolińskiego Parku Narodowego. Poza tym nie można wymagać znajomości szczegółów historii Polski nie nauczywszy wcześniej jej podstaw, tym bardziej, że nadawanie patronów szkołom ma trafiać przede wszystkim do najmłodszych. Można zauważyć też inne trendy, takie jak nadawanie szkołom imion Kawalerów Orderu Uśmiechu* i Polskich Noblistów, czy też honorowych obywatelstw miast pierwszemu polskiemu przewodniczącemu Parlamentu Europejskiego - Jerzemu Buzkowi. Oczywiście pewne piętno na liście wycisnęła katastrofa smoleńska, jednak większość jej początkowych upamiętnień przypada na mniejsze miasta.

Interesujące tematy, o których wspominałem 2 tygodnie temu na blogu, okazały się nieco trudniejsze do opracowania, niż przypuszczałem, jednak jestem przekonany, że podsumowania przez dłuższy czas nie wrócą na blog (aczkolwiek już wydaje mi się, że te dotyczące 2012 będą bardzo interesujące :)

*Temat sam w sobie godny zbadania, bo większość kawalerów (i dam) to niesłusznie anonimowe osoby. Największym echem odbiło się chyba nadanie tego wyróżnienia...Michaiłowi Gorbaczowowi.

Warszawa:
honorowe obywatelstwo - Lech Kaczyński, Ziuta Hartman (działaczka żydowskiego ruchu oporu), Aleksander Kwaśniewski, Henryk Skarżyński (profesor otolaryngolog), Maria Stypułkowska – Chojecka (uczestniczka zamachu na Kutscherę)
pomnik - Cesarza Napoleona I
nadanie imienia: Gimnazjum nr 112 - Króla Jana III Sobieskiego, Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 130 - Jana Pawła II, Przedszkolu nr 76 - Warsa i Sawy, Szkole Podstawowej Specjalnej nr 213 i Gimnazjum Specjalnemu nr 62 - Ireny Sendlerowej, Szkole Podstawowej nr 313 - Polskich Odkrywców, Gimnazjum nr 96 - Krystyny Krahelskiej (poetka, żołnierz AK, modelka do pomnika Syreny)
nadanie nazwy: Przedszkolu Integracyjnemu nr 209 - "Zaczarowane Ziarenko”, Przedszkolu nr 93 - „Baśniowy Dworek na Kole", Przedszkolu nr 91 - „Zaczarowany Ogród” 

Kraków:
pomniki - Św. Wincentego a Paulo (założyciel szarytek i lazarystów), ks. Zdzisława Peszkowskiego (kapelan harcerski i rodzin katyńskich), Danuty Siedzikówny „Inki" (bohaterka podziemia antykomunistycznego), Andrzeja Małkowskiego (działacz harcerstwa; trzy ostatnie - popiersia w Parku Jordana), Armii Krajowej
nadanie imienia: Szkole Podstawowej nr 137 - prof. Wiktora Zina (architekt, felietonista), Samorządowemu Przedszkolu nr 36 - „Krakowski Żaczek” 

Łódź:
nadanie imienia: Integracyjnej Szkole Podstawowej nr 67 - Janusza Korczaka, Publicznemu Gimnazjum Integracyjnemu nr 47 - Janusza Korczaka, Szkole Podstawowej nr 174 - Jana Machulskiego (aktor i reżyser; zamiast Młodzieżowego Oddziału Gwardii Ludowej „Promieniści”

Wrocław:
pomnik - rtm. Witolda Pileckiego 

Poznań:
honorowe obywatelstwo - Teresa Rabska (profesor prawa)
pomniki - Żołnierzom II Armii Wojska Polskiego, Adwokatom - obrońcom bohaterów Powstania Poznańskiego w czerwcu 1956 r. oraz oskarżonych w procesach politycznych
nadanie imienia: Gimnazjum nr 60 - Cyryla Ratajskiego (prezydent Poznania, Delegat Rządu na Kraj), Szkole Podstawowej nr 12 - Wielkopolskiej Brygady Kawalerii (zamiast gen. Zygmunta Berlinga), sali sesyjnej w Urzędzie Miasta - Wojciecha Szczęsnego Kaczmarka (prezydent Poznania), Przedszkolu nr 4 - "Antoninkowe Skrzaty", Gimnazjum nr 31 - Prezydenta Macieja Frankiewicza (wiceprezydent Poznania) 

Gdańsk:
pomniki - upamiętniający mszę św. z udziałem Jana Pawła II na Zaspie w 1987 roku, Jacka Malczewskiego
sali 003 Nowego Ratusza - Seána Lestera (wysoki komisarz Ligi Narodów), Gimnazjum Nr 1 - Mikołaja Kopernika, Gimnazjum Nr 2 - Jana Heweliusza

Szczecin:
honorowe obywatelstwo - Joanna Kulmowa (pisarka dla dzieci)
pomniki - Powielacza, ks. Kazimierza Świetlińskiego (chrystusowiec, duszpasterz w USA), Pamięci Młodzieży Wileńskiej, mjra Mieczysława Tarchalskiego (oficer AK, leśnik), Pamięci Olimpijczyków, ofiar niemieckiego obozu eksterminacyjnego w Potulicach
nadanie imienia: Gimnazjum Nr 27 - gen. Stanisława Sosabowskiego, Szkole Podstawowej Nr 45
z Oddziałami Integracyjnymi - ks. Jana Twardowskiego, Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej
I stopnia - prof. Marka Jasińskiego (kompozytor), Gimnazjum Nr 12 - Stanisława Lema

Bydgoszcz:
honorowe obywatelstwo - ks. abp Henryk Muszyński
nadanie imienia: Gimnazjum Nr 5 - Bohaterów Września 1939 roku, Przedszkolu Nr 57 - "Pluszowy Miś"

Lublin:

honorowe obywatelstwo - prof. Wiesław Chrzanowski (polityk, prawnik)
nadanie imienia: Szkole Podstawowej Nr 57 - Marii Konopnickiej

Katowice:
honorowe obywatelstwo - Kazimierz Kutz
nadanie imienia: Gimnazjum Nr 26 - Jana Pawła II, Centrum Kultury Katowice, Szkole Specjalnej dla Dzieci Chorych oraz Gimnazjum nr 34 dla Dzieci Chorych - Krystyny Bochenek (dziennikarka, polityk), Szkole Podstawowej Nr 19 - Wojciecha Korfantego (zamiast działacza PPR Stefana Franciszoka), Gimnazjum Nr 18 - Józefa Nowary (szablista)

Białystok:
pomnik - 10 Pułku Ułanów Litewskich
nadanie imienia: Publicznemu Gimnazjum Nr 13 - św. Królowej Jadwigi, Przedszkolu Samorządowemu Nr 42 - "Niezapominajka", Publicznemu Gimnazjum Nr 14 z Oddziałami Integracyjnymi
i XIV Liceum Ogólnokształcącemu - Ryszarda Kaczorowskiego

Gdynia:
honorowe obywatelstwo - Jerzy Buzek
pomnik - ks. prałata Stanisława Zawackiego (proboszcz w Orłowie)
Zespołowi Szkół Technicznych - Eugeniusza Kwiatkowskiego, Specjalnemu Ośrodkowi Szkolno – Wychowawczemu Nr 1 - prof. Haliny Borzyszkowskiej (pedagog specjalny), X Liceum Ogólnokształcącemu - Gdyńskich Nauczycieli Bohaterów II Wojny Światowej

Częstochowa:
brak 

Radom:
nadanie imienia: Zespołowi Szkół Ogólnokształcących Nr 4 z oddziałami sportowymi - Polskich Olimpijczyków, Publicznej Szkole Podstawowej Nr 33 - Kawalerów Orderu Uśmiechu, Publicznemu Gimnazjum Nr 15 Specjalnemu i Publicznej Szkole Nr 12 Specjalnej - Biskupa Jana Chrapka, stadionowi przy ul. Struga - Braci Czachorów (piłkarze), hali sportowej MOSiR - Kazimierza Paździora (bokser)

Sosnowiec:
brak

Toruń:
honorowe obywatelstwo - dr Jerzy Wieczorek (b. prezydent miasta)
pomniki - Władysława Raczkiewicza (prezydent na uchodźstwie, wojewoda pomorski), gen. Józefa Hallera, Jerzego Popiełuszki
nadanie imienia: Technikum Nr 1 i Zasadniczej Szkole Zawodowej Nr 1 - gen. Elżbiety Zawackiej, IX Liceum Ogólnokształcącemu - Kazimierza Jagiellończyka, Szkole Podstawowej Specjalnej Nr 19 i Gimnazjum Specjalnemu Nr 19 - bł. ks. Stefana Wincentego Frelichowskiego (męczennik II wojny światowej)

Kielce:
brak 

Gliwice:
honorowe obywatelstwo - Jerzy Buzek

Zabrze:
pomnik - prof. Zbigniewa Religi
nadanie imienia: Przedszkolu Nr 2 - Dziecięcego Uśmiechu, Gimnazjum Nr 21 - Noblistów Polskich

Bytom:
nadanie imienia: V Liceum Ogólnokształcącemu i Gimnazjum nr 4 - Kamili Skolimowskiej, Szkole Podstawowej nr 6 - ks. Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego (kompozytor barokowy)

Rzeszów: 

honorowe obywatelstwo - ks. bp Kazimierz Górny
nadanie imienia: Zespołowi Szkół Plastycznych - Piotra Michałowskiego (malarz, działacz gospodarczy)

Olsztyn:

honorowe obywatelstwo - Józef Szmidt (trójskoczek, pobił w Olsztynie rekord świata)
nadanie imienia: Przedszkolu Miejskiemu nr 6 - Jeana de La Fontaine'a (francuski bajkopisarz), Pałacowi Młodzieży - Orląt Lwowskich

Bielsko-Biała:
brak  

Ruda Śląska:

nadanie imienia: Gimnazjum Nr 13 - Roberta Schumana (francuski "ojciec zjednoczonej Europy"), Szkole Podstawowej nr 21 - biskupa Wilhelma Pluty (biskup gorzowski, sługa Boży)
Rybnik:
honorowe obywatelstwo - Jerzy Buzek

Tychy:
nadanie imienia: Szkole Podstawowej nr 37 - Kornela Makuszyńskiego, Przedszkolu nr 18 - Juliana Tuwima

Dąbrowa Górnicza:
honorowe obywatelstwo - Michał Spisak (kompozytor, pośmiertnie)
nadanie imienia: Specjalnemu Ośrodkowi Szkolno–Wychowawczemu dla Dzieci Słabo Widzących i Niewidomych - Zofii Książek-Bregułowej (aktorka, poetka, żołnierz AK), sali sesyjnej w UM - Adama Marcelego Piwowara (prezydent miasta, polarnik), Gimnazjum nr 1 - Hugona Kołłątaja, Gimnazjum nr 5 - Legionów Polskich

Płock:
honorowe obywatelstwo - Janina Fetlińska (senator), Jolanta Szymanek-Deresz (posłanka, szef Kancelarii Prezydenta)

Elbląg:
brak

Opole:
nadanie imienia: Przedszkolu Publicznemu Nr 56 - "Piastuś"

Gorzów Wielkopolski:
honorowe obywatelstwo - Stanisław Żytkowski (prawnik, b. senator i działacz "Solidarności")

Wałbrzych:
brak

Zielona Góra: 
honorowe obywatelstwo - Irena Bierwiaczonek (malarka, pośmiertnie), prof. Marian Eckert (historyk gospodarki, b. rektor WSI i wojewoda), prof. Hieronim Szczegóła (historyk, rektor WSP), Zdzisław Grudzień (aktor), ks. kanonik Kazimierz Michalski (obrońca wiary w czasach PRL, pośmiertnie)
pomnik - Matki Sybiraczki  
nadanie imienia: Miejskiemu Przedszkolu nr 34 - "Rozśpiewane Przedszkole", Młodzieżowemu Centrum Kultury i Edukacji „Dom Harcerza” w Zielonej Górze - Janusza Korczaka, Miejskiemu Przedszkolu Nr 18 - "Czekoladowe Przedszkole"

Włocławek: 
brak

Tarnów:
pomniki - Obelisk Pamięci (pomnik upamiętniający pierwszy transport więźniów z Tarnowa do KL Auschwitz), Maksymiliana Marii Kolbego 

Chorzów:
honorowe obywatelstwo - Dariusz Miłkowski (dyrektor Teatru Rozrywki)
nadanie imienia: Gimnazjum Integracyjnemu - Karola Miarki (XIX-wieczny działacz narodowy)

Koszalin:
brak

Kalisz:
honorowe obywatelstwo - Iwona i Krzysztof Dąbrowscy (archeolodzy), Edward Joachim Wende (prawnik, parlamentarzysta, pośmiertnie)

Legnica:
honorowe obywatelstwo - ks. Władysław Jóźków (kapelan "Solidarności" i sybiraków), Kazimierz Pleśniak (pedagog, działacz ZHP i TPD)

Grudziądz:
nadanie imienia: Gimnazjum Nr 1 - Jana Heweliusza, Liceum Plastycznemu - Józefa Czapskiego (malarz, pisarz)

Słupsk:
pomnik - Księcia Bogusława X Wielkiego
nadanie imienia: Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 6 - Ireny Sendler

Jaworzno:
brak

Jastrzębie-Zdrój:
brak